4. อเวจจสูตร

ว่าด้วยบุคคล 10 จำพวก ที่เลื่อมใสอย่างมั่นคงในพระตถาคต

[64] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลเหล่าใดเหล่าหนึ่ง เลื่อมใสอย่าง
ไม่หวั่นไหวในเรา บุคคลเหล่านั้นทั้งหมดเป็นผู้ถึงกระแสนิพพาน ผู้ถึง
กระแสนิพพาน 5 จำพวกเหล่านั้นเธอมั่นในโลกนี้ 5 จำพวกละโลกนี้
ไปแล้วจึงเชื่อมั่น. 5 จำพวกเหล่าไหนเชื่อมั่นในโลกนี้ 5 จำพวกเหล่านั้น
คือ พระโสดาบันผู้สัตตักขัตตุปรมะ 1 พระโสดาบันผู้โกลังโกละ 1
พระโสดาบันผู้เอกพีชี 1 พระสกทาคามี 1 พระอรหันต์ในปัจจุบัน 1
บุคคล 5 จำพวกเหล่านี้เชื่อมั่นในโลกนี้. บุคคล 5 จำพวกเหล่าไหนละ
โลกนี้ไปแล้วจึงเชื่อมั่น คือ พระอนาคามีผู้อันตราปรินิพพายี 1 พระ-
อนาคามีผู้อุปหัจจปรินิพพายี 1 พระอนาคามีผู้อสังขารปรินิพพายี 1
พระอนาคามีผู้สสังขารปรินิพพายี พระอนาคามีผู้อุทธังโสโตอกนิฏฐ-
คามี 1 บุคคล 5 จำพวกเหล่านี้ละโลกไปแล้วจึงเชื่อมั่น. ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย บุคคลเหล่าใดเหล่าหนึ่งเลื่อมใสอย่างไม่หวั่นไหวในเรา บุคคล
เหล่านั้นทั้งหมดเป็นผู้ถึงกระแสนิพพาน ผู้ถึงกระแสนิพพาน 5 จำพวก
เหล่านี้นั้นเชื่อมั่นในโลกนี้ 5 จำพวกละโลกนี้แล้วจึงเชื่อมั่น.
จบอเวจจสูตรที่ 4

อรรถกถาอเวจจสูตรที่ 4

พึงทราบวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า อเวจฺจปฺปสนฺนา ได้แก่ ถึงพร้อมแล้วด้วยความเลื่อมใส
ไม่หวั่นไหว.
บทว่า โสตาปนฺนา ได้แก่ ผู้ถึงกระแสแห่งอริยมรรค.
จบอรรถกถาอเวจจสูตรที่ 4

5. ปฐมสุขสูตร

ว่าด้วยเหตุให้เกิดทุกข์และสุข

[65] สมัยหนึ่ง ท่านพระสารีบุตรอยู่ที่นาลกคาม แคว้นมคธ
ครั้งนั้นแล ปริพาชกชื่อว่าสามัณฑกานิ เข้าไปหาท่านพระสารีบุตรถึงที่
อยู่ ได้ปราศรัยกับท่านพระสารีบุตร ครั้นผ่านการปราศรัยพอให้ระลึกถึง
กันไปแล้ว นั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้ถามท่านพระสารีบุตร
ว่า ดูก่อนท่านพระสารีบุตร อะไรหนอเป็นเหตุให้เกิดสุข อะไรหนอ
เป็นเหตุให้เกิดทุกข์.
ท่านพระสารีบุตรตอบว่า ดูก่อนท่านผู้มีอายุ การเกิดเป็นเหตุให้
เกิดทุกข์ การไม่เกิดเป็นเหตุให้เกิดสุข ดูก่อนผู้มีอายุ เมื่อมีการเกิด เป็น
อันหวังได้ทุกข์นี้ คือ ความหนาว ความร้อน ความหิว ความระหาย
อุจจาระ ปัสสาวะ สัมผัสไฟ สัมผัสท่อนไม้ สัมผัสศัสตรา ญาติก็ดี
มิตรก็ดี มาประชุมพร้อมกัน ย่อมโกรธเคืองเขา ดูก่อนผู้มีอายุ เมื่อมี
การเกิด เป็นอันหวังได้ทุกข์นี้ ดูก่อนผู้มีอายุ เมื่อไม่มีการเกิด เป็นอัน
หวังได้สุขนี้ คือ ความไม่หนาว ความไม่ร้อน ความไม่หิว ความไม่
ระหาย ไม่ต้องอุจจาระ ไม่ต้องปัสสาวะ ไม่ต้องสัมผัสไฟ ไม่ต้องสัมผัส
ท่อนไม้ ไม่ต้องสัมผัสศัสตรา ญาติก็ดี มิตรก็ดี มาประชุมพร้อมกัน ย่อมไม่
โกรธเคืองเขา ดูก่อนผู้มีอายุ เมื่อไม่มีการเกิด เป็นอันหวังได้สุขนี้ ดังนี้ .
จบปฐมสุขสูตรที่ 5

อรรถกถาปฐมสุขสูตรที่ 5

สามัณฑกานิปริพาชก ถามท่านพระสารีบุตร
ถึงสุขทุกข์ที่มีวัฏฏะเป็นมูล.
จบอรรถกถาปฐมสุขสูตรที่ 5